

Stolphoevekerkje in 1658 gebouwd door Adriaen Jansz. Nieng, molenmaker te Hoorn. De kerk was door de Staten van Holland en Westfriesland geschonken aan de hervormden van Volendam.
De eerste preek in het gebouw werd gehouden door ds Petrus Verschaick uit Edam, die in 1656 in deze gemeente was beroepen. Edam kende in die dagen 3 dominees : ds Nicolaas van Galen, ds Joannes Beckuris en ds Petrus Verschaick. Zij preekten om beurten één keer per veertien dagen in Volendam. Volendam bleef dus afhankelijk van Edam. Was er door omstandigheden geen predikant beschikbaar, dan kon in Volendam geen dienst worden gehouden. Opvallend is wel, dat de Ned.Herv.Gemeente Volendam, in tegenstelling tot Edam niet bij de Generale Synode is aangesloten en derhalve een zelfstandig beheer over de kerk voert. Anders dan in Edam kent men in Volendam dan ook geen 'hoofdelijke omslag', maar heeft men sinds enkele jaren een zgn.'vrijwillige bijdrage', die tot nu toe voldoende is gebleken om het gebouw in stand te houden.

Uit een Interview met Oud-kerkbestuurder dhr.Bernard Visser
(NNC : woensd. 8 okt. 1975)
Monument bleef voor Gemeente behouden.
Destijds waren, aldus dhr.Visser, die 40 jaar voorzitter en secretaris van het kerkbestuur was, kerk en staat nog niet van elkaar gescheiden. De bouw van een kerk moest dan ook door burgemeesteren van Edam (toen 4 in getal) worden goedgekeurd. In het gemeente-archief van Edam vond hij het officiële verzoek, dat aan de Staten van Holland en West Friesland werd gedaan
'Aan de Edele Mogende Heeren Gecommitteerde Raeden vande Staten van Hollant ende Westfrieslant ende Noorderquartiere. Geven met behoorlijcke reverentie te kennen met consent vande Heeren Burgemeesteren ende Raden der stede Eedam, de inwoonders van Volendam, hoe dat het de voornoemde Heeren Burgemeesteren belieft heeft met kennisse van Uwe Edele Mogende een preek- ende schoolhuys te laten bouwen. Daarvoor goed ook gelieft hebben door Uwe een milde subsidie te verlenen-.
Nadat bouwvergunning en een subsidie ter grootte van 1300 gulden waren gekomen, werden een kerk en school gebouwd door de Hoornse molenmaker Jan Adriaens Jzn Neijing.
Na voltooiing bleken de totale kosten f 1900, te bedragen, zodat burgemeesteren nog een extra subsidie van ƒ 1000, verleenden. Het werd een zgn. 'stolpkerk', die in vorm doet denken aan een Noordhollandse boerderij. Lang werd gedacht dat het de enige kerk was met dit uiterlijk, totdat ook in Zuid Schermer een stolpkerk bleek te staan. In tegenstelling tot de uit hout opgetrokken kerk in Volendam, bleek deze laatste evenwel in steen uitgevoerd.
@opm De hervormde Stolphoevekerk van Volendam.



Molen De Spatter is gebouwd in 1788 en diende als oliemolen. (aandrijving: windmolen, type: stellingmolen) de molen is in 1901 gesloopt.
(afbeelding betreft een reproductie)

Vanwege de hereniging en ter benadrukking van de beslechting van het geschil wordt er gerefereerd aan twee bijbelteksten: 2 Corinthiërs 13 vs. 11 - Voorts, broeders, zijt blijde, wordt volmaakt, zijt getroost, zijt eensgezind, leeft in vrede; en de God der liefde en des vredes zal met u zijn.
en:
Genesis 13 vs. 8 - En Abram zeide tot Lot: Laat toch geen twisting zijn tussen mij en tussen u, en tussen mijn herders en tussen uw herders; want wij zijn mannen broeders.
In de medaillons l. ds. Gerardus George Land (pred. 1812-1819) en r. ds. Cornelis Swaan (pred. 1803-<22-03-1818>-1828) van de herstelde gemeente en vanaf 1818 van de herenigde gemeente (met de onderscheiding van Broeder van de Orde van de Nederlandse Leeuw)

Geboren te Amsterdam, 18-9-1801, en overleden te Utrecht, 7-11-1862. In 1820 is hij als student ingeschreven aan het evangelisch-lutherse seminarium in Amsterdam. In 1826 werd hij hulpprediker in Utrecht. Werd in 1829 prediker te Purmerend. In 1832 ging hij naar Rotterdam en in 1836 naar Amsterdam.
Hij schreef gedichten en verhalen, maar ook stichtelijke en historische opstellen.

Aanvankelijk oliemolen. In 1727 omgebouwd tot papiermolen. Na 1846 steeds meer omsloten door fabrieksgebouwen van Van Gelder en in 1889 afgebroken. In Emst (Veluwe) herbouwd en in 1942 gesloopt. Stond aan het Zaandammerpad.
Reproductie van tekening van J.N. Eijman, orig. in het Rijksarchief te Haarlem










[1:100]




